نقد خام فیلم لالا لند (La La Land 2016)

نقد خام فیلم لالا لند (La La Land 2016)

مهمونی خاله اقدس

دامنه‌ی تجربیات من از فیلمهای موزیکال کاملا برمی‌گردد به فیلم‌های کلاسیکی که مینی پلاتی موزیکال داشته‌اند یا آثار مدرنی که جنبه‌های موزیکال آن در بستری کاملا نوجوانانه و به قول خودمان تینیجری (همچون Step Up یا Perfect Pitch) بروز پیدا کردند. لالا لند اولین فیلم بلندی بود که برای تماشای آن لحظه‌ شماری می‌کردم و چه بسا منی که با آثار ایچنینی هیچ رابطه‌ای ندارم، درو کردن جوایزِ ریز و درشت مزید بر علت شد و ظهور این سوالِ چالش‌برانگیز در ذهن که این چه فیلمی است که این همه نقد و بازخورد مثبت دریافت کرده و چرا هرجا مراسم یا فستیوالی باشد، لالا لند نه آنکه ناخنکی بزند بلکه چهارچنگولی برای درویِ هر نوع جایزه‌ای در هر رشته‌ای تلاش می‌کند. واقعیت اما این است که پس از اتمام تماشای لالا لند مدام به این فکر می‌کردم که این فیلم اگر بد نباشد، چندان هم خوب نیست تا لایق این همه تعریف و تمجید باشد. لالا لند درست مانند یک مهمانی در خانه‌ی خاله اقدس است، همه چیز به کفایت راضی کننده و جذاب است ولی ماندگار و باشکوه؟ هرگز.

افتتاحیه‌ی فیلم به معنای واقعی آماتور است و در مقایسه با آثار تینیجریِ سخیف هم، چندین قدم عقب است. آنچه در قالب موزیک در فیلم نشان داده می‌شود بسیار ساده و پیش و پا افتاده است مگر صحنه‌هایی که همراه با کارگردانی بی‌نظیر در تصویر، بیشتر به چشم می‌آیند تا گوش. چیزی تحت عنوان رقص و آواز به معنای جدیِ کلمه وجود ندارد و بازی بسیار بسیار متوسط کازلینگ و استون نیز، کمکی به این موضوع نمی‌کند، همانطوری که کمکی به بخش درامِ قضیه نمی‌کند. فیلم دو ستون دارد، درام که بیشتر کمدی یا عاشقانه است و دوم موزیک که بسیار ساده و صرفا حال خوب کن است و نه چیزی بیشتر. هضم درام در اغلب سکانس‌ها با ادویه‌ی موزیک، مسیر می‌شود خصوصا گذر از عالم واقع به خیال و برعکس. لالا لند بیشتر از آنکه نانِ موزیک را بخورد، نانِ کارگردانی بی‌نظیرش در تصویر را می‌خورد که انصافا اگر کارگردانی تصویری را از فیلم بگیریم، باقی‌مانده چیزی جز یک موزیک بی‌اثر و بی‌کارکرد نیست. بنابراین موزیک و تصویر به خوبی در خدمت هم کار می‌کنند و یکی بدون دیگری، خام و بی‌اثر باقی می‌ماند.

روندِ عاشقانه‌ی فیلم خوب است، کمدی خوب است و همه چیز صرفا خوب هستند و نه بیشتر اما این خوبی تا یک ساعت و اندی دوام می‌آورد و در یک ساعت پایانی حسی تازه خلق نمی‌شود. لالا لند در نیمه‌ی تمام عاشقانه و صرفا حال خوب کنِ خود، خوب است و مکفی ولی وقتی به تراژدی می‌رسد نه موزیک کار می‌کند و نه تصویر، علت به نظرِ من کش آمدن فیلم است. لالا لند بی‌جهت و بی‌دلیل طولانی است. انسان تا حدی می‌تواند شیرینی بخورد و بیشتر از آن، مزه‌ای بدتر از تلخی را حس می‌کند. لالا لند نیز قصه‌ای را در دو ساعت تعریف می‌کند که می‌توانست در زمانی به مراتب کمتر تعریف شود.

کارگردانی لالا لند در تصویر را به شدت دوست داشتم و خیلی دلم می‌خواهد تا روی این شیوه از کارگردانی تاکید کنم چرا که فیلم‌های پرمدعاتری عرضه‌ی چنین کارگردانی را هم ندارند. به نظر می‌رسد فقدان فیلمی با کارگردانی تصویری خوب و حال خوب کن در مدت اخیر باعث شده است تا کارگردانی در این فیلم را بیشتر دوست داشته باشم.

لالا لند فیلم خوبی است و نه بیشتر. نه شاهکار است و نه لایق این همه تعریف و تمجید و این همه جوایز، بازیگر و بازیگری ندارد، فیلمنامه به شدت ساده ولی خوبی دارد. لالالند همچون مهمانی خاله اقدس اینا صرفا خوب است ولی شب که به صبح برسد، از یاد می‌رود.